مروری بر مبانی فلسفی ، ویژگی ها ، روشهای پژوهش کیفی

نویسنده

چکیده

در سالهای اخیر پژوهشهای کیفی یا انچه تحت عنوان مطالعات کیفی شناخته شده اند به طور فزاینده ای در تحقیقات مربوط به علوم اجتماعی ، روانشناسی تربیتی ، روانشناسی بالینی و آموزش و پرورش شایع شده اند. به دلیل اینکه در تحلیل داده ها کیفی از فنون مختلفی که مبتنی بر دیدگاه های نظری مختلفی هستند استفاده می شود. ارائه تعریفی دقیق و مشخص از پژوهش کیفی عبارتند از : تاکید بر اکتشاف و توصیف ، عدم استفاده از نمونه گیری تصادفی و انتخاب نمونه براساس هدف پژوهش ، تاکید بر مطالعه پدیده ها در بافت طبیعی آنها ، در نظر گرفتن پژوهشگر به عنوان یکی از ابزارهای پژوهش ، ارائه داده به صورت کلمات ، اعمال یا تصاویر و تحلیل داده ها به صورت استقرایی و در حین انجام پروژه ، گزارش توصیفی و داستان گونه از نتایج پژوهش تحلیل و بررسی عمقی و همه جانبه یک مورد ، تاکید بر نقش معناهای شخصی ، و جز آن . روشهای مختلف و مهم پژوهشی کیفی عبارتند از : پژوهشهای قوم نگاری ، نظریه مبنا یا مبتنی بر داده ها ، تحلیل مکالمه ، تحلیل گفتمان ، و تحلیل داستان . در مقاله حاضر ضمن تعریف پژوهش کیفی، به بررسی مبانی فلسفی و زیربنایی نظری آن مروری داشته و سپس به طور اجمالی روش های مختلف پژوهش کیفی معرف خواهند شد .