در مرحله اول بحران هویت را باید به مثابه رویکردی آسیب شناسانه به مبحث هویت ملاحضه کرد و چنانچه مولفه های آسیب زا در پدیده هویت مورد شناسایی قرار گیرد ، خود زمینه ای برای آسیب زدایی تلقی خواهد شد . در زمینه سوابق تاریخی هویت در ایران ، بررسی مقطعی از تاریخ گذشته یعنی از حدود 170 سال پیش ، اهمیت اساسی دارد ؛ زیرا غرب با دانش و کارشناسی نوین و دانش و فناوری نظامی برتر ، زمینه نوعی سلطه را بر سرزمین های اسلامی ، به ویژه ایران ، فراهم نمود . رویکردهای ایران در مواجهه با تمدن غرب ، غالبا متکی بر الف ) رویکرد طرد ، نفی ، و انکار و ب) رویکرد مرعوب شدن ، خودباختگی ، و تسلیم بوده و متاسفانه رویکرد سومی که به گزینش آگاهانه از تمدن غرب متمایل باشد در کار نبوده است ؛ و اذا عقب افتادگی جامعه ایران در آن زمان و بعد تا حدودی محصول از دست دادن هویت و خود باوری ما تلقی می شود . نقاط آسیب پذیر هویت در ایران عبارتند از گسست فرهنگی ، تضاد نسل ها ، تحولات فزاینده ، فقدان تمامیت ، فن آوری ماهواره ای ، مهاجرت وسیع ، و شهرهای بزرگ .
)